KültAlt

Bağımsız Filmler Listesi

Bağımsız Filmler Listesi

Makale 4dk okuma Liste 25 Film

19bin okuma


Bağımsız filmler (indie movies) listesi yönetmen ve yapımcılarının dönemin otorite ve sektörel gereksinimlerini büyük ölçüde göz ardı ederek, yenilikçi yöntem ve yaklaşımlarla çektikleri ana akımdan ayrılan, bağımsız sinema filmlerinden oluşur.

Bahadır Mahmut

İlişkili Yazılar

Sayfa İçeriği


Bağımsız Film

Bağımsız filmler, yapımcılarının özgürlükçü görüşlerini ve/veya yenilikçi anlatım biçimlerini sergiledikleri ve bunu gerçekleştirebilmenin yolunu genellikle sistemin dışında bulabildikleri filmlerdir. Filmler, bağımsız olmalarının bir sonucu olarak finansmana, dağıtım kanallarına, profesyonel ekip ekipmanlara, genellikle ulaşamaz. Bu durum film yapımcılarını filmin yanında bahse konu kaynakları yaratma konusunda da yenilikçi çözümler üretmeye iter.

Bağımsız Filmlerin Kısa Tarihsel Gelişimi

Sinema sanat niteliği kazandığı erken dönemlerinden itibaren multidisipliner bir yapıya sahipti. Bu sebeple sinema tarihi boyunca profesyonel şekilde eser verme ve bu eseri sanatsever ile buluşturmanın maliyeti diğer sanat disiplinlerine göre daha yüksekti. Üretim ve dağıtım maliyetlerinin yüksek olması sebebiyle sektörleşme veya karteller, sinema için en başından itibaren kaçınılmazdı. Bağımsız sinemanın oluşmasındaki temel motivasyon film yapımcılarının filmlerini kendi istedikleri içerik ve yöntemler ile çekme arzularından tetiklendi. Sektörü domine eden kartel ve otoriteler ellerinde bulundurdukları sermaye, ekip-ekipman, set imkanları ve itibar ile istedikleri filmlerin önünü açarken istemedikleri filmlere engel oldu. Bu durum bağımsız sinemacıları ana akımdan ayrı yeni bir sinemanın oluşumuna zorladı. Bağımsız sinemanın ortaya çıkışının en belirgin ve iyi örneklerinden biri Amerikan bağımsız sinemasının ortaya çıkışıdır.

Hollywood: İlk Bağımsız Sinema

Hollywoodland-
Hollywoodland

Amerikan sineması tek bir kişinin tekelinde kuruldu Thomas Edison. Edison her ne kadar bir bilim insanı ve mucit olarak tanımlansa da en az bunlar kadar bir ticaret insanıydı. İletişim cihazlarından kimyasallara, madencilikten sinemaya kadar birçok alanda buluş ve girişimleri ile ticari gelir elde ediyordu. Kinetograph Edison tarafından patenti alınmış ilk “motion picture” kameraydı. Edison’ın firmasında kendisinden başka birçok mucit daha görev alıyordu. Kinetograph’un ardından Kinetoscope ve Vitascope gibi kamera tiplerinin de patenti yine Edison tarafından alındı. Edison aynı zamanda film yapımcısıydı. Stüdyosu aralarında Sneeze (1894), The Kiss (1896), The Great Train Robbery (1903), Alice’s Adventures in Wonderland (1910), ve Frankenstein (1910) gibi klasiklerin bulunduğu yaklaşık 1200 tane filme imza attı.

Thomas-Edison
Thomas Edison

“Edison Tekeli” (Edison Trust) olarak adlandırılan Motion Picture Patents Company (MPPC), sinema ile ilgili birçok lisansa ve yetkinliğe sahip bir kuruluştu. Bu kartel içerisinde Edison, Biograph, Vitagraph, Essanay, Selig, Lubin, Kalem, American Star, American Pathé, George Kleine, Eastman Kodak firmaları bulunuyordu. Bu firmalar yapımcı, dağıtımcı ve film üreticisiydi. Sinema ile ilgili demirbaş ve sarf tüm malzemelerden stüdyolara, lisanslara kadar neredeyse her şey Motion Picture Patents Company karteli altında toplanıyordu. Edison Trust Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi’nin iki kararıyla sona erdi. 1912’de ham film üzerindeki patenti iptal edildi. 1915’te ise tüm MPPC patentleri iptal edildi. Bu kararlar bağımsız filmi yasallaştırmayı başarsa da, küçük yapımlar üzerindeki fiili yasak ve engellemeleri düzeltmek için çok etkili olmadı. Yasaların yürürlüğe girmesi sırasında Güney Kaliforniya’ya kaçan, Edison Tekeline dahil olmayan bazı küçük film yapımcıları, klasik Hollywood sinemasının stüdyo sisteminin temellerini attı. Bu yapımcılar bağımsız sinemacı olarak adlandırılan ilk topluluktu.

Stüdyo Sistemi

Yeni yapım ve dağıtım sistemlerinin geliştirilmesiyle Motion Picture Patents Company tekelinde bulununan sistem yeni kurulan firmaların inisiyatifine geçmeye başladı. 1930’lara gelindiğinde birçok firma Edison tekelinden kurtulup bağımsızlığını ilan etmişti. Büyük Beşli olarak adlandırılan 20th Century Fox, Metro-Goldwyn-Mayer, Paramount Pictures, RKO Pictures, Warner Bros., ile diğer firmalar Columbia Pictures, United Artists, Universal Studios., Grand National, Republic Pictures, Monogram Pictures, Producers Releasing Corporation bunlardan bazılarıydı. Bağımsızlar ile başlayan Hollywood kısa zamanda tekelden oligopolistik bir yapıya dönüştü. Artık pazara bir yerine birden çok hükmeden vardı. Bu durum zaman içerisinde bir çok yeni bağımsız sinemacının münferit ve birlikte hareketleri ile değiştirilmeye çalışıldı.

United-Artists-in-the-Pre-Code-Hollywood-Era
United Artists Pre-Code Hollywood Dönemi

Birlikte hareketin sonucu olarak iki büyük yapı ortaya çıktı. 1919 yılında Mary Pickford, Charles Chaplin, Douglas Fairbanks, ve D. W. Griffith gibi katılımcılar ile “United Artists” kuruldu. 1941 yılında United Artists içerisinde Mary Pickford, Charlie Chaplin, Walt Disney, Orson Welles, Samuel Goldwyn, David O. Selznick, Alexander Korda ve Walter Wanger gibi katılımcıları olan “Society of Independent Motion Picture Producers” inisiyatifi kuruldu. Bu sinemacı grupları sadece bağımsız film çekmedi aynı zamanda bağımsız sinemanın yasal bir platformda varlığını sürdürebilmesi için önemli bir hukuk mücadelesi de verdi. 1948 yılında Society of Independent Motion Picture Producers’ın çalışmaları ile büyük stüdyoların oluşturdukları tekeller ve salon zincirlerine Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi tarafından alınan karar ile son verildi. Bu kararların sebep olduğu kapanışlar, dolaylı olarak Hollywood’un Altın Çağı olarak adlandırılan dönemi sonlandırdı. Society of Independent Motion Picture Producers tüm hedeflerine ulaştığı için kendini feshetti.

Bağımsız Sinemanın Oluşmasına Sebep Olan Engel ve Çözümler

Otorite

Bağımsız sinemasını çıkarabilmiş tüm ülkelerde Amerika’dakine benzer şekilde sinemayı domine eden otoriteden, iktidardan ve dolayısıyla ana akımdan uzaklaşma durumu vardır. Tekelleşmenin olmadığını noktalarda yine Amerika’dakine benzer şekilde oligopolistik yapılar, bağımsız içerik ve yöntemlerin sinemada hayata geçirilmesini engeller. Sistem çekilecek her filmin bu yapılara ticari katkı sağlaması üzerine kurgulanır.

Özgürlükçü Düşünceler

2. Dünya savaşı sonrasında yaşanan özgürlükçü, demokratik, liberal hareketlerinin kabul görmesi ve yaygınlaşması sinemanın da benzer şekilde özgürleşmesini sağladı.

Auteur Sineması

Auteur sinemasının ortaya çıkışı ile birlikte yönetmenlerin kült filmler ortaya koyarak kişisel olarak kendilerine sadık izleyici kitleleri kazanabilmeleri ileride çekecekleri filmlerde çok daha fazla söz sahibi olmalarını sağladı. Bu durum bağımsız filmlerin sayısını önemli ölçüde arttırdı.

Bağımsız Film Festivalleri

Sundance-Film-Festival
Sundance Film Festival

Bağımsız filmlere veya ana akımda kabul görmeyecek konu başlıklarına özelleştirilmiş film festivallerinin ortaya çıkması ile birlikte bu konu başlıklarındaki filmlerin finansmanı, üretimi, dağıtımı ve izleyici kitlesi artış gösterdi. Filmlerin, konu aldıkları görüşün, yönetmen ve oyuncularının bilinirliği festivalin büyüklüğü ölçüsünde arttı. Aynı zamanda festivaller ve ödüller bağımsız filmlerin finansmanı için de kritik önem arz etmeye başladı.

  • Sundance Film Festival
  • Slamdance Film Festival
  • South By Southwest (SXSW) film festival
  • Raindance Film Festival
  • Telluride Film Festival
  • Palm Springs Film Festival
  • The European Independent Film Festival

gibi bir çok bağımsız film festivali ortaya çıktı. Bir çelişki olarak bağımsız sinemayı destekleyen bu festivallerde başarılı olmaya çalışan yapımcılar ve yönetmenler zaman içerisinde filmlerini festival normlarına uygun halde şekillendirerek -festivalde başarılı olacak film çekmeye başlayarak- bağımsızlıkları üzerine şüphe uyandırmaya başladı.

Teknolojik Gelişmeler

Teknolojik gelişmeler sonucunda filmlerin çekiminde kullanılan ekipman ve sarf malzeme giderlerinin düşmesi, özel efektlerin daha çok kullanılmaya başlanması, dağıtım kanallarının maliyetlerinin düşmesi bağımsız sinema filmleri için çekim olanaklarını arttırdı. Bağımsız filmlerde sıklıkla ana akım filmlerde yer verilemeyen konulara yer verilmesi, B ve Z filmlerin izleyiciler tarafından daha çok kabul görmeye başlaması da bağımsız sinemanın yaygınlaşması için oldukça kritikti. Kült veya yasaklı hale gelen bağımsız filmlerin yarattığı sansasyonlar bağımsız sinemanın etkinliğinin artmasına katkı sağladı.

Bağımsız Filmlerin Karakteristik Yapısı

Bağımsız filmler genellikle düşük bütçelidir. Çok fazla B ve Z film bağımsız film olarak çekilir. Kariyerlerinin başındaki oyuncu, teknik ekip çalışanı, yönetmen, senarist ve yapımcılar bağımsız filmlerde sıklıkla görmek mümkündür. Bölgesel veya dönemsel konulara ana akımdaki filmlere göre daha fazla yer verirler. Bağımsız film yapımcıları filmlerinin fark edilmesi için şok etkisine sıklıkla başvurur. Bu sebeple anlatım dilleri çok sert olabilir veya istismar sinemasına dahil edilebilecek şekilde istismara yer verebilir. Buna karşın bazı bağımsız film yönetmenleri filmlerinin sanat filmi olarak nitelendirilip ön plana çıkması amacıyla oldukça minimalistik yapıda, ağır tempolu filmler ile şansını dener. Bağımsız filmlerinde ana akım filmler gibi pazar, ticari, artistik, itibar kaygıları vardır. Bu sebeple her ne kadar ana akımdan kopmuş olsalar dahi yönetmenin kaygılarına bağlı olarak filmler genellikle spesifik film festivalleri, izleyici kitleleri, dağıtım kanalları tarafından kabul görecek şekilde çekilir.

Önemli Bağımsız Film Yönetmenleri ve Sinemacıları

  • Wes Anderson
  • Jim Jarmusch
  • Quentin Tarantino
  • Darren Aronofsky
  • Spike Jonze
Bağımsız Filmler Listesi için yazının devamını okuyunuz.

En İyi Bağımsız Filmler

  • THX 1138 (1971) – George Lucas
  • Pink Flamingos (1972) – John Waters
  • Eraserhead (1977) – David Lynch
  • Stranger Than Paradise (1984) – Jim Jarmusch
  • Pulp Fiction (1994) – Quentin Tarantino
  • Clerks (1994) – Kevin Smith
  • Happiness (1998) – Todd Solondz
  • Pi (1998) – Darren Aronofsky
  • Being John Malkovich (1999) – Spike Jonze
  • Dogville (2003) – Lars von Trier

Bağımsız Filmler Listesi

Sıralama (listeleme, gösterim, IMDb puanı)
İlişkili Yazılar
Paylaş

Topluluk Yorum ve Film Önerileri

KültAlt topluluğuna katılarak yazıyı yorumlayabilir, yazar ve diğer okuyuculara ulaşması için film önerilerini bırakabilirsin.

0 Yorum
Satır içi geri bildirimler
Tüm yorumları gör
0 Yorum
Satır içi geri bildirimler
Tüm yorumları gör