KültAlt

Klasik Filmler Listesi

Klasik Filmler Listesi

Makale 4dk okuma Liste 55 Film

148bin okuma


Klasik filmler listesi; en iyi olanları zaman içerisinde kült film haline gelecek, sinema tarihinin erken ve orta dönem önemli referansları ile oluşturulmuştur.

Bahadır Mahmut

İlişkili Yazılar

Sayfa İçeriği


Klasik Film

Klasik film; sinemaya ait teknik kabiliyetlerin, film yapısının ve anlatım yönteminin oluşmasında daha önceden kullanılmamış etkinlikte kullanıldığı ve bu niteliği sebebiyle kendisinden sonra çekilen takipçilerine önderlik eden filmlerdir. Klasik haline gelen filmler devrimsel ölçüde çağdaşlarından farklılaşır. Bu filmlere farklılıkları sebebiyle genelde dönemlerinde yeteri kadar önem atf edilmemiş olabilir. Yenilikçi yöntemlerin takipçi filmler tarafından tekrarlanması/geliştirilmesi, sektör ve izleyici tarafından kabul görmesi ile bu yöntemleri ilk defa etkin şekilde ortaya koyan filmler, klasik film olarak nitelendirilir.

Klasik Nedir? Klasik Ne Demektir?

Cambridge Sözlüğü

  1. Klasik bir kitap, film vb. uzun süredir popüler olan ve çok iyi olandır
  2. Tipik

Oxford Sözlüğü

  1. Türünün en iyilerinden veya en önemlilerinden biri olarak kabul edilen veya kabul edilmeyi hak eden
  2. (ayrıca klasik) Bulmayı umduğunuz bir şeyin tüm tipik özelliklerine sahip olmak

Türk Dil Kurumu (TDK) Sözlüğü

  1. Üzerinden çok zaman geçtiği hâlde değerini yitirmeyen, türünde örnek olarak görülen eser
  2. XVII. yüzyıl Fransız dili, sanatı ve yazarları ile ilgili olan
  3. Alışılmış
  4. Sanatta kuralcı
  5. Kökleşik
  6. isim Eski Yunan, Roma ve XVII. yüzyıl Fransız sanatıyla ilgili sanatçı veya eser
  7. isim Eski Yunan ve Roma çağı dili ve sanatı ile ilgili olan

Klasik Filmlerin Kısa Tarihsel Gelişimi

Görsel sanatlar için klasik kavramı, “klasisizm” (classicism) terimi genellikle klasik antik çağ sanatı (MÖ 10.yy – MS 4.-5.yy) ile özellikle “Yunan sanatı” ve “Roma Sanatı”nın taklidine atıfta bulunur. Aynı zamanda “Ege Sanatı” (Aegean Art) (MÖ 25.yy-11.yy) ve “Etrüsk sanatı” (MÖ 7.yy-1.yy) klasisizm için önceki referans noktaları olarak değerlendirilir. Bu nedenle örneğin Orta Çağ veya sonrasında verilen Antik Yunan ve Antik Roma sanatından esinlenen herhangi bir mimari, resim veya heykel klasisizm örneğidir. Bu eserler, kendi sanat disiplinleri altında klasik eser olarak anılır.

Academy-of-Athens-by-Raffaello-Sanzio-da-Urbino--
Academy of Athens by Raffaello Sanzio da Urbino 1509-1511

Klasik müziğe bakıldığında görsel sanatlara benzer şekilde kökeninde Antik Yunan Sanatı bulunur. Orta Çağ ve Gotik dönemde gelişen çok seslilik tekniği, kilise ve saray baskısı ile aynı dönemde müziğe entegre edilmiştir. Rönesans’ın gelişi ile enstrümanların bugünkü kullanımlarına benzer şekilde ortaya konulan müzik, klasik (batı) müzik olarak nitelendirilmeye başlanır. Binlerce yıllık sanat disiplinleri kendi içlerinde klasik kavramını geçmiş referanslar üzerinden oluştururken 20.yy sonunda ortaya çıkan sinema için durum çok farklıydı. Sinema teknolojik gelişmelerin sonucunda ortaya çıkmıştı, geçmişi yoktu, sanat olduğu dahi tartışmalıydı. Sektör, üretici ve izleyiciler için sinemanın referans noktaları ile sınırlarının bilinmesi bir gerekliydi. Bu durum sinemada klasik kavramının oluşmasını olağan dışı şekilde tetikledi. 20.yy başlangıcında klasik film kavramını oluşturacak içerik ve yaklaşımların başka sanat disiplinlerinden aktarılması, sinemanın ilk klasik referans eserlerinin oluşturulması için bir seçenek olarak görüldü. Klasik film olmaya aday, sanat filmi statüsünde sayılan ilk filmler tiyatro ve edebiyatın belirgin şekilde etkisi altındaydı. Film d’art akımı, bu durumun en belirgin yaşandığı akımdı. Film d’art akımında sanat değeri taşıyan filmlerin ancak klasik tiyatro ve klasik edebiyat eserlerinin sinemaya aktarılması ile çekilebileceği düşünüldü. Fakat kısa süre içerisinde bu yaklaşım klasik sinemayı oluşturma amacına uygun sonuçlar vermedi. İzleyicilere film diye sunulan şey filmden daha çok kameraya alınmış tiyatro, edebiyat eserlerini andıran görüntülerdi. Sinema, karakteristik olarak teknolojik bir gelişmenin -kamera ile hareketin kaydedilmesi ve kamera hareketi- sonucu ortaya çıkmıştı. Bu varoluşsal sebepten ötürü klasik film veya klasik sinema tamlamalarının diğer sanat disiplinlerine benzer şekilde geçmişe dönük belirgin referansları yoktu. Sinema ancak kendi varoluşundan gelen karakteristik kabiliyetlerini kullanmaya başlayınca anlatım yöntemlerini geliştirip, kendi dilini oluşturdu. Bu yöntem ve dil ile çekilen klasik filmler, klasik sinemanın sınırlarını belirledi. Film d’art ve benzeri yaklaşımlar kısa zamanda tamamen geçersiz hale geldi. Sinemanın anlatım yöntemi; kamera hareketlerinin çeşitlendirilmesi, montaj yöntemlerinin gelişmesi, sesli sinemanın hayata geçmesi, star sisteminin oluşması ve sinemanın endüstriyelleşmesi ile köklü değişiklikler yaşadı. Sinemanın erken döneminde cesaret gösterip kalıplaşmış (diğer sanat disiplinlerinden devşirilen örn: edebiyat, resim, tiyatro) anlatım yöntemlerini yıkan yenilikçi yönetmenler ortaya çıktı. Bu yönetmenler aldıkları tüm eleştirilere rağmen sinemanın bugün klasik olarak anılan anlatım yöntemlerini geliştirdi.

Seven-Samurai-
Seven Samurai (1954)

Filmlerin üretim, çoğaltım ve dağıtım maliyetlerinin yüksek olması sinemanın ilk döneminin; Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İngiltere vb. ülkelerde, dünya geneline göre daha verimli geçmesine sebep oldu. Yüksek sayıdaki üretim ile sinema dili bu ülkelerde hızlı şekilde gelişti. Gelişen sinema dili ile başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere bu ülkeler, sinemanın klasik eserlerini üretir hale geldi. 20. yüzyıl içerisinde yaşanan dünya savaşları, ekonomik krizler, kıtlık, soykırım, dikta rejimleri, teknolojik gelişmeler ve bunlarla ilişkili sosyal, ekonomik, kültürel değişimler sanat disiplinleri içerisinde modern sanat eserlerinin oransal artışına sebep oldu. Henüz kendi anlatım yöntemini keşfetmeye çalışan sinemada, klasik film olarak nitelendirilen filmler ile modern sinema örnekleri dönemsel olarak iç içe girmeye başladı.

Modern Klasikler

Modern klasikler olarak nitelendirilen filmler özellikle geç 60’lar sonrasında, ekonomik genişlemelerin ve kültürel alanda meydana gelen özgürlükçü yaklaşımların artmasıyla ortaya çıktı. Modern klasik filmler henüz klasik kavramı yeni oluşan sinemayı modern sanatın etkisinde köklü şekilde değiştirecek yaklaşımları barındırdı.

Klasik Filmlerin Karakteristik Yapısı

Klasik haline gelen filmler genel olarak, yönetmenlerinin filmi klasik statüsüne taşıyan yenilikçi yöntemlerini ilk kullandıkları filmler değillerdir. Yenilikçi yöntemler, yönetmenler tarafından filmografileri içerisinde denenir ve geliştirilir. Yenilikçi yöntemin sinema sektörü ve izleyicileri tarafından en çok kabul gören versiyonunu barındıran filmler ise klasikleşir.

Au-Hasard-Balthazar-
Au Hasard Balthazar (1966)

Klasik filmler genel olarak bütçe açısında bölgesinde, çağdaşlarına göre daha fazla finanse edilmiş filmlerdir. Prodüksiyon, oyunculuk ve benzeri yönlerden çağdaşlarının üstünde performans sergilerler. Eski tarihli olmalarından ötürü, klasikler filmler izlenmeden dönem ve bölge okuması-araştırması yapılması önemlidir. Filmin çekildiği dönem ve bölgedeki siyasi, askeri, ekonomik, sosyolojik durumun bilinmesi izleyici açısından filme birçok farklı katman katabilir. Dönem ve bölge okumaları aynı zamanda film ile yapımcılarının etkin konjonktüre göre konumlandırılmak istedikleri tarafı gösterir. Bunun yanında sinema için büyük önem arz eden teknolojik dönüm noktaların da bilinmesi çekilen filmlerin öneminin ve getirdiği yeniliklerin fark edilmesi için gereklidir.

Önemli Klasik Film Yönetmenleri ve Sinemacıları

  • Akira Kurosawa
  • Francis Ford Coppola
  • William Wyler
  • Orson Welles
  • Charles Chaplin
  • Fritz Lang
  • Carl Theodor Dreyer
  • Buster Keaton
  • F.W. Murnau
  • Sergei Eisenstein
Klasik Filmler Listesi için yazının devamını okuyunuz.

En İyi Klasik Filmler

Klasik Filmler Listesi

Sıralama (listeleme, gösterim, IMDb puanı)
İlişkili Yazılar
Paylaş

Topluluk Yorum ve Film Önerileri

KültAlt topluluğuna katılarak yazıyı yorumlayabilir, yazar ve diğer okuyuculara ulaşması için film önerilerini bırakabilirsin.

0 Yorum
Satır içi geri bildirimler
Tüm yorumları gör
0 Yorum
Satır içi geri bildirimler
Tüm yorumları gör