Absürt Filmler Listesi
Olağan bir film anlayışının dışında absürt (absurd) filmlerde; görsel, öykü, sinematografik ve türe bağlı yapılar çok kısa sürelerde belirgin şekilde yıkılarak izleyicisine benzersiz bir atmosfer deneyimi yaşatabilmektedir.
Bahadır Mahmutİlişkili Yazılar
Absürt Film
Listede yer alan filmler aşağıdaki unsurlar da gözetilerek, izleyicisinin normal film izleme alışkanlıklarını bozacak şekilde belirlenmiştir. Kült Filmler Listesinde yer alan filmler gibi bu liste de dönem, tür, alt tür veya akımlara bağlı kalmadan sinemanın tüm çeşitliliği içerisinden seçilen filmler ile oluşturulmuştur.
Filmlerde Anlam
Filmler; görsel ve işitsel ögeleri kullanarak öyküyü oluşturur ve öykü ile izleyicisinde anlam oluşturmaya çalışır. Görsel, işitsel ögeler ve sonrasında öykü sadece anlam için çalışır.
Bunların uyumlu şekilde çalışması için hem belirli kural ve tekniklerin uygulanması hem de izleyici alışkanlıklarının gereğinden fazla zorlanmaması gerekir, tam bir denge kurulmalıdır.
Absürt Film Nedir?
Absürt filmler denge kurmazlar. Aksak yapıları bazen dengeyi kurmalarına yardımcı olan ögeleri dahi filme dahil etmez. Örneğin; öykü içerisindeki çelişkiler ve zıtlıklar üzerine kurulur. Öykü içerisinde çelişkiler ve zıtlıklar ile kutuplaştırılan ögelerin değerleri er ya da geç öykü yapısına göre birbirini dengeler duruma gelir. Serim, düğüm ve çözüm. Zengin oğlanla, fakir kız filmin başında birbirlerinden nefret ederken, filmin ortalarına doğru birbirleri için savaşmaya başlar, filmin sonunda ise bir şekilde kavuşurlar.
Bu öykü yapısı absürt bir film içerisinde bambaşka bir hal alabilir. Örneğin serim, çözüm, ögeleri yer değiştirebilir eksilebilir veya artabilir. Ve belki bu ögeler hatta öyküye bile yer verilmeye bilir.
Aynı durum görsel ve işitsel ögeler içinde geçerlidir. Görsel ve işitsel ögeler filmlerde anlam, dönem, tutarlılık, teknik, öykü ve diğer unsurlara göre belirlenirken tam bir tutarlılık ve uyum göstermeleri duygunun doğru şekilde izleyiciye aktarılması için önemlidir. Absürt filmler öykü yapısını kırdıkları gibi bunu da kırarlar. Hiç beklenmedik oranlar ve yaklaşımlarda görsel ve işitsel bir deneyim yaşamak Absürt filmler için olağandır.
En İyi Absürt Filmler
- House (Hausu) (1977) – Nobuhiko Ôbayashi
- Monty Python and the Holy Grail (1975) – Terry Gilliam, Terry Jones
- Mind Game (2004) – Masaaki Yuasa, Kôji Morimoto
- Cold Cuts (Buffet Froid) (1979) – Bertrand Blier
- Fantastic Planet (1973) – René Laloux
- Big Man Japan (Dai-Nihonjin) (2007) – Hitoshi Matsumoto
- Closely Watched Trains (1966) Jirí Menzel
- Koara kachô (2005) Minoru Kawasaki
- Songs from the Second Floor (2000) Roy Andersson
- Trash Humpers (2009) Harmony Korine
Absürt Filmler Listesi
Sıralama (listeleme, gösterim, IMDb puanı)- Top Secret! (1984) Jim Abrahams, David Zucker, Jerry Zucker
- Zelig (1983) Woody Allen
- Trash Humpers (2009) Harmony Korine
- The Masters of Time (1982) René Laloux
- The Juniper Tree (1990) Nietzchka Keene
- The Captive (2014) Atom Egoyan
- Spirited Away (2001) Hayao Miyazaki
- Synecdoche, New York (2008) Charlie Kaufman
- Playtime (1967) Jacques Tati
- Songs from the Second Floor (2000) Roy Andersson
- Schizopolis (1996) Steven Soderbergh
- Orlando (1992) Sally Potter
- Ika resuraa (2004) Minoru Kawasaki
- Koara kachô (2005) Minoru Kawasaki
- Holy Motors (2012) Leos Carax
- Eating Raoul (1982) Paul Bartel
- Gandahar (1987) René Laloux
- Closely Watched Trains (1966) Jirí Menzel
- Cosmos (2015) Andrzej Zulawski
- Big Man Japan (Dai-Nihonjin) (2007) – Hitoshi Matsumoto
- Fantastic Planet (1973) – René Laloux
- Gummo (1997) – Harmony Korine
- Bad Boy Bubby (1993) – Rolf de Heer
- Black Moon (1975) – Louis Malle
- Porcile (1969) – Pier Paolo Pasolini
- Liquid Sky (1982) – Slava Tsukerman
- Eraserhead (1977) – David Lynch
- Cold Cuts (Buffet Froid) (1979) – Bertrand Blier
- Mind Game (2004) – Masaaki Yuasa, Kôji Morimoto
- Brazil (1985) – Terry Gilliam
- This Is Spinal Tap (1984) – Rob Reiner
- Santa Sangre (1989) – Alejandro Jodorowsky
- Ichi The Killer (Koroshiya Ichi) (2001) – Takashi Miike
- Begotten (1990) – E. Elias Merhige
- Altered States (1980) – Ken Russell
- Monty Python and the Holy Grail (1975) – Terry Gilliam, Terry Jones
- House (Hausu) (1977) – Nobuhiko Ôbayashi
“Top Secret!” bir müzikal-komedi filmidir. Amerikalı rock yıldızı Nick Rivers, Doğu Almanya’da düzenlenen bir müzik festivaline davet edilir. Ancak kendisini casusluk faaliyetleri ve aşk maceraları içinde bulur. Film, 1950’lerin ve 60’ların Amerikan rock and roll kültürünü ve Nazi Almanyası’nı hicvediyor. Filmin ana konusu, Amerikan rock’n roll’unun Doğu Almanya’da propaganda aracı…➝
Woody Allen’ın yönettiği 1983 yapımı “Zelig”, hayali bir karakter olan Leonard Zelig’in hikayesini anlatmaktadır. Zelig, diğer insanların davranışlarını taklit etme yeteneği olan bir adamdır ve bu nedenle “kamaleon adam” olarak da anılır. Film, 1920’lerde geçer ve Zelig, tıp dünyası tarafından bir vaka olarak görülür. Ancak zamanla, Zelig’in popülerliği artar ve…➝
“Trash Humpers” (2009), Amerikalı yönetmen Harmony Korine tarafından çekilen bir deneysel film. Film, bir grup yaşlı insanın Nashville’deki banliyölerde çöpler arasında dolaşırken yaptığı saçma sapan ve rahatsız edici eylemleri takip eder. Bu insanlar, yüzlerini boya ile boyamış ve çöpleri, parkları ve sokakları kirleten, farklı toplum kesimleri tarafından dışlanmış bireylerdir. Film,…➝
“The Masters of Time” (Fransızca adı: “Les Maîtres du temps”), 1982 yılında René Laloux tarafından yönetilen bir animasyon filmidir. Film, bir çocuk ve ona yardım eden arkadaşlarının, çocuğun kaybolan babasını bulmak için bir zaman makinesine binerek farklı yerlerde ve zamanlarda yolculuk etmelerini konu ediyor. Film, Stefan Wul’un “L’Orphelin de Perdide”…➝
“The Juniper Tree” 1990 yılı yapımı bir İzlanda-Güneybatı ABD ortak yapımıdır. Film, iki kız kardeşin hayatlarını ve İzlanda’daki doğal güzellikleri konu alıyor. İzlanda’nın geleneksel kültürü ve doğaüstü unsurlar, filmde güçlü bir şekilde hissediliyor. Ancak, filmde yer yer rahatsız edici sahneler de bulunmaktadır. Başrollerdeki kız kardeşleri Björk ve Bryndis Petra Bragadóttir…➝
Atom Egoyan’ın yönetmenliğini yaptığı “The Captive”, 8 yaşındaki Cassandra’nın kayboluşunun ardından bir ailenin çöküşünü anlatıyor. Ebeveynlerin kayboluşu hakkında yıllarca süren araştırmalarının ardından, polisler yeni bir ipucu keşfederler ve olayı çözmek için yeniden harekete geçerler. Ancak, birbirinden kopuk hikayeler bir araya geldikçe, sırlar açığa çıktıkça ve gerçekler ortaya çıktıkça, aile sarsıcı…➝
“Spirited Away” (Ruhların Kaçışı), ünlü Japon animasyon stüdyosu Studio Ghibli tarafından yapılan bir fantastik animasyon filmidir. Film, 10 yaşındaki Chihiro’nun, ailesiyle birlikte bir yer değiştirme sırasında yanlışlıkla girdiği gizemli bir dünyada geçen maceralarını anlatıyor. Chihiro, burada cadılar, tanrılar ve ruhlarla karşılaşır ve onların dünyasında hayatta kalmaya çalışır. Film, doğayı koruma,…➝
Caden Cotard, bir tiyatro yönetmeni, kendi hayatını ve sanatını keşfederken kendini bir dizi tuhaf olayın ortasında bulur. Hayatındaki insanlar zamanla değişir, ilişkileri çöker ve Caden ölümcül hastalığıyla yüzleşmek zorunda kalır. İlerleyen zamanlarda hayatını ve tiyatro oyununu kontrol etme girişimleri beklenmedik sonuçlar doğurur. Film, gerçeklik ve sanal gerçeklik arasındaki sınırları bulanıklaştırarak,…➝
Jacques Tati’nin yönetmenliğini üstlendiği Playtime, modernizm ve teknolojinin getirdiği değişimleri konu alan bir komedi filmidir. Film, Paris’te iş seyahati için bulunan bir adamın yaşadıklarını konu almaktadır. İş gezisi sırasında Paris’in modern mimari yapıları arasında kaybolan adam, şehrin hareketli hayatına dahil olur ve birçok ilginç karakterle karşılaşır. Film, modern hayatın yalnızlaştırıcı…➝
2000 yapımı İsveç filmi “Songs from the Second Floor” Roy Andersson tarafından yazılıp yönetilmiştir. Film, modern hayatın absürt ve yıkıcı doğasını ele almaktadır. Görsel olarak etkileyici sahneler içeren film, birbirine bağlı birçok karakterin hikayelerini anlatıyor ve bu karakterler arasında birçok farklı konu ve temas ele alınıyor, örneğin insanların varoluşu, çalışma…➝
Steven Soderbergh’un yönettiği “Schizopolis”, sıra dışı bir absürd komedidir. Film, evli bir çiftin yürüttüğü bir tercüme şirketinde çalışan Fletcher Munson’ın (Soderbergh) iş hayatındaki yozlaşmayla yüzleşmesini ve şirkette çalışan bilim insanının yaşadığı tuhaf olayları anlatır. Film, dil oyunları, eşdeğerlik soruları, kimlik değiştirme, uyumsuzluk, yabancılaşma, kontrol ve bağımlılık gibi temaları işler. Hikayede…➝
Sally Potter’ın yönettiği “Orlando”, Virginia Woolf’un aynı adlı romanından uyarlanmış bir filmdir. İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth’in sevgilisi olan Orlando, bir gün uyandığında kadın bedeninde olduğunu fark eder. Yüzyıllar boyunca yaşayan Orlando, bedeninin değişimleri ve zamanın etkisiyle başa çıkmaya çalışır. Film, cinsiyet, kimlik, aşk ve zaman kavramları üzerine düşündürücü sorulara sahip…➝
“Ika resuraa” (Squid Resumes) 2004 yılında Minoru Kawasaki tarafından yönetilen bir Japon kara mizah filmidir. Film, bir iş arama merkezinde çalışan bir adamın hikayesini konu alıyor. Adam, müşterilerinin isteği üzerine hayalindeki işi ve hayatını inşa edebilmek için denizde yaşayan dev bir mürekkepbalığına dönüşerek, hayallerinin peşinden koşmaya başlar.
2005 yapımı Koara kachô, Japonya’nın hayali bir şirketinde çalışan bir panda ve onun acımasız müdürü arasındaki çekişmeyi anlatıyor. Müdür, şirketin halka açılması için gösterişli bir iş planı hazırlar, ancak bu plan pandanın yaşam alanlarının yok edilmesiyle sonuçlanacaktır. Panda, müdürün planlarını engellemek için mücadele ederken, sevimli görünümünün altında acımasız bir iş…➝
Leos Carax’ın 2012 yapımı Holy Motors, bir gün boyunca bir adamın farklı karakterleri canlandırması üzerine odaklanıyor. Baş karakter, bir limuzinle Paris’in farklı yerlerine seyahat ederek her durakta farklı bir karakter oluyor. Film, sinema sanatının doğasını, hayatın anlamını ve insan doğasının sınırlarını sorguluyor.
“Eating Raoul” (1982) Paul Bartel’ın yönettiği kara komedi türünde bir filmdir. Mary ve Paul Bland, fahişelerin yer aldığı bir apartman dairesinde yaşayan sıradan bir çifttir. Hayatlarının dönüm noktası, bir fahişenin evlerine girmesiyle başlar. Bu olay, çiftin bir fahişeleri öldürme planı yapmalarına neden olur. Ancak işler bekledikleri gibi gitmez ve sonrasında…➝
René Laloux’un yönettiği 1987 yapımı “Gandahar”, bilim kurgu ve fantastik unsurlar içeren bir animasyon filmidir. Film, bilinmeyen bir güç tarafından yok edilen Gandahar’ın prensesi Airelle’in, Gandahar’ı ve halkını kurtarmak için yolculuğunu konu alıyor. Airelle, uzak gelecekte yaşayan bir uygarlıkta yaşamaktadır. Kısa bir süre önce, kendisine doğru ilerleyen bir güç tarafından…➝
Çekoslovak yönetmen Jirí Menzel’in yönettiği “Closely Watched Trains” (1966), İkinci Dünya Savaşı sırasında işgal altındaki Çekoslovakya’da geçen bir hikaye anlatıyor. Film, Nazi işgali altındaki bir tren istasyonunda çalışan genç bir adam olan Milos’un (Vaclav Neckar) hikayesini takip ediyor. Milos, çalıştığı istasyondaki diğer iş arkadaşları ve müşterileriyle etkileşim halindeyken hayatının gerçek…➝
Andrzej Zulawski’nin son filmi olan “Cosmos”, iki arkadaşın sonbahar tatillerini geçirmek için gittikleri bir evde yaşadıkları tuhaf ve gizemli olayları anlatıyor. Arkadaşlar, buldukları bir kitap sayesinde bir dizi esrarengiz olayın içine çekilirler. Zamanla gerçeklik ve hayal arasındaki sınırlar bulanıklaşmaya başlar ve yavaş yavaş olaylar kontrolden çıkar. Film, aşk, ölüm, sanat,…➝
Tokyo’da yalnız yaşayan Masaru Daisatô, şehri dev canavarlara karşı savunmak için belirli aralıklarla 100’lerce metre uzunluğunda bir deve dönüşür. Şehir savunması bir aile geleneğidir.
Mavi devlerin hüküm sürdüğü sürreailistik bir gezegende, domine edilen humanoidler liderlerine karşı isyan etmeye başlar.
Xenia, Ohio’dan geçen kasırga tüm kasaba halkının dibe vurmasına sebep olmuştur. Sürüyle kedi öldüren, kızlarla birlikte olmak için sıraya giren, birbirlerini hırpalayan, uçucu maddeler ile kendilerinden geçen çocukları gösteren Gummo, rahatsızlığı normale dönüştürüyor.
Bubby, annesinin kendisi için yarattığı dünyada orta yaşlarına kadar yaşamıştır. Dünyadan, insanlardan ve içinde yaşadığı ev dışından her şeyden habersizdir. Annesi Bubby için anne, eş ve tanrıya dönüşmüştür. Bubby’nin içinde bulunduğu zindan hiç görmediği babasının eve geri dönmesi ile kırılacaktır.
Lily pek de alışık olmadığımız türdeki bir savaşın içerisinden sıyrılıp kırsaldaki bir eve sığınır. Sığındığı ev ise içerisindeki gariplikleri ile en azından kaçtığı savaş alanı kadar tekinsizdir.
Julian’ın babası Alman sanayici Klotz, eski Nazi Herdhitze ile ortak bir iş yürütmek istemektedir. Bu ortaklığın bir parçası da Julian’ın Herdhitze kızı ile evlenmesidir. Julian evliliği reddeder ve domuzlarla yakınlaşmayı uygun bulur. İsimsiz bir adam ise Etna dağının eteklerinde hayvan gibi öldürmekte ve hayvan gibi ölmek için aranmaktadır
Ufak bir uzay aracı içerisinde uzaylılar eroin ve eronin beyinde yarattığı etki için dünyaya gelmişlerdir. Araçları New York’ta yaşayan model Margaret’ın evinin hemen üstüne inmiştir. Uzaylıların Margeret’ın evinde orgazm olan erkeklerin beyin faaliyetlerini eroinin etkisine tercih etmeleri Margeret ile ölümcül bir ortaklık kurmalarına sebep olacaktır.
Henry Spencer; endüstriyel çöplüğün, kız arkadaşının, dar ve izbe sayılabilecek evlerin arasında sıkışıp kalmıştır. Bunlara ilave olarak yaratık olarak nitelendirilebilecek çocuğu her şeyi daha da kötüleştirecektir.
David Lynch'in daha ilk filminden izleyicisine kendisi ile ilgili birçok öngörüde bulunabilme imkanı sağlayan Eraserhead diğer filmleri gibi bir çok belirsizlik ve soru işareti ile birlikte geliyor.
Alphonse’nun tek komşusu olan polis şefi Morvandieu ve eşinin katili ile yaşadığı gerçek dışı ve aynı zamanda sürekli olarak evrilmeye gebe olan hikayeleri.
Öykü yapısını tam olarak kaybetmeden sebep sonuç ilişkisini bozan, "kadın"ın defalarca katman katman imgeleştiği, tekinsizliğin ve öngörülerin çöküşünün pik yaptığı Buffet Froid.
Yakuza tarafından öldürülmesinin ardından eski sevgilisi ve arkadaşları ile birlikte yaşama geri dönme çabası içerisine giren Nishi’nin görsel bir başyapıta dönüşen absürt hikayesi.
Sinemanın yaratıcılık sınırlarını belirgin şekilde aşan Mind Game için animasyonun esnekliği bile bazen yetersiz kalıyor. Animasyon türünün zirvesine oynayacak nitelikte.
Sam Lowry iş hayatına hem psikolojik hem de dar ofisi sebebiyle fiziksel olarak sıkışıp kalmıştır. Sistemsel bir hatanın çözümü için çıktığı yol onu ve izleyici tahmin edemeyeceği kadar büyük sorunlar ve sorunların çözümsüzlüğü gerçeği ile yüzleştirecektir.
George Orwell 1984'nün buçuğudur Brazil. 84'ün bize uyarısında artık aşırılık olarak görülemeyecek neredeyse tüm öngörülerin gerçekleştiği böyle bir zaman diliminde Brazil çıtayı bir adım daha ileri taşıyarak görsel aşırılıkları da devreye sokar. Terry Gilliam'ın hayal dünyası yine hakkını verir.
Grup isminin bulunmasından, sonu gelmeyen mübalağlara, grup elemanlarının ölüm hikayelerinden, ekipman saplantılarına, yaşanan menajer krizlerinden tüm headbanger ahmaklıklarına kadar hepsi için This is Spinal Tap.
Rock, metal, punk ve benzer alt türlerde yer alan grupların geçmişlerine biraz hakim olanların kesinlikle sayısız gönderme bulabileceği bir mockumentary.
Eski bir sirk sanatçısı olan Fenix, hapsedildiği sanatoryumdan kaçar ve kolsuz annesi ile tekrar buluşur. Annesi absürt kült inanışları olan bir cemiyetin lideri aynı zamanda cinayet işlemek için oğlunun kollarına muhtaç potansiyel bir katildir.
İmgelerin anlatım aracı olmaktan çıkıp öykünün kendisine dönüştüğü bir başka Alejandro Jodorowsky filmi.
Sadomazoşist yakuza kiralık katil Kakihara, kaybolan patronunu aramaktadır. Kakihara’nın yolu Ichi ile kesişir. Ichi ise Kaihara’yı aratmayacak psikopatlıkta, soğukkanlı ve aynı zamanda kişisel bölünme sıkıntıları içerisindeki bir başka katildir.
Takashi Miike'nin rahatsızlık edicilikte sınırları zorlayan marifeti. Doğrudan işkence sahnelerine kadraj dışından değil birebir maruz kalacağınız bir film. Bölünen, parçalanan vüdutlar, fışkıran kanlar, kopan uzuvların filme kattığı değer göz ardı edilemez.
Begotten Tanrının kendini öldürmesini, tanrının cesedi ile hamile kalan bir kadını ve bu kadının oğlunun hikayesini anlatıyor.
Öyküsü, belirsizlikleri, rahatsız ediciliği ve grafikleşen görsel yapısı ile sinema tarihinde kendisine özel yer edinen saklı bir hazine.
Eddie Jessup’ın halüsinasyon tankları kullanarak çeşitli çözümlere ulaşma çabalamaktadır. Bu çabalar başlarda çok tepeden bakan sorulara yönelik olsa da asıl çözümlenmesi gereken’in Jessup’ın kişisel sorunları olduğu anlaşılır.
İnsanın sırlarını primat seviyesine inerek keşfetmeye çalışan Eddie'nin, izleyicilerin görsel ve düşünsel sınırları genişleten öyküsü.
Kral Arthur yuvarlak masa şovalyeleri ile birlikte ve tabi ki tanrının rehberliğinde Kutsal Kase’yi aramak için yola çıkar. Amansız ve garipliklerle dolu engelleri aşmak ise sanılandan daha zorlayıcı olacaktır.
Tüm Monthy Phython serisi filmleri gibi hedefine doğrudan ulaşmayı tercih etmiş bir başyapıtla karşı karşıyayız. Sorgulamanın; politikadan dogmalara, cinsellikten dine, hiyerarşiden kahramanlığa kadar bir çok kavram ile bir araya getirildiği fantastik komedi filmlerinin belki de en iyisi.
Oshare babasının kız arkadaşının yaz tatilinde kendileri ile birlikte zaman geçicereğini öğrenince onlardan uzaklaşmak için arkadaşları ile birlikte halasının evine gitmeye karar verirler. Hala evi son derece huzur dolu ve sakin bir yer gibi görünmesine rağmen kısa zamanda gariplikler yaşanmaya başlanacaktır.
Yönetmen Nobuhiko Ôbayashi'nin yarattığı yumuşak ve duygusal atmosfer, filmin ilk doruk noktasından sonra olabilecek en sert şekilde yırtılırken yerini, psychedelic ve absürt bir atmosfere terk ediyor. Absürt film kavramının en iyi örneklerinden biri.
Paylaş