Kült Türk Filmleri Listesi
İnceleme
20 Liste Filmi
Bahadır Mahmut
yayınladı.
yayınladı.
Hazırlayan için zorlayıcı bir liste. Bunun geçerli birkaç nedeni var;
- Kült film kavramının belirsizliği ve ucu açıklığı,
- Çizgisi olan Türk Sinemasından ve ancak böyle bir sinemanın oluşturabileceği niteliklerdeki ülke izleyici kitlesinden uzak noktalarda olmamız,
- Türk rip-off’larının ve
- Giderek bilinirliği azalan geçmiş dönem popüler Türk filmlerinin yarattığı karmaşa
Kült Film Kavramı
Kült film kavramının belirsizliğine Kült Filmler Listesi içerisinde değinilmişti bu sebeple burada tekrarlamayıp 2. madde ile devam ediyoruz.
Türk Sineması ve Türk Sinema İzleyicisi
Bir ülke sinemasının kült filmlerinden bahsedilmek için o ülke sinemasının sinemanın uç noktalarına münferit çıkışlarla değil sürekli olarak defalarca farklı şekillerde dokunması, denemelerin alışkanlıklara dönüşmüş olması gerekir. Örneğin gerilla filmler çekilmesi, komedi, korku, dram dışında kayda değer sayıda tür filmlerinin çekilmesi, klasik oyunculuğun, öykü yapısının alt üst edilmesi, deneysel sinemanın, absürt filmlerin kabul görmesi gibi bir çok nokta ülke sinemasının kült film çıkaracak, ülke sinema izleyicisinin ise kült filmi belirleyecek şekilde nitelikli hale gelmesini sağlar.
Süreklilik içerisinde geniş bir yelpazeye yayılan ve çizgisi olan bir sinemamız olsaydı bu sinema içerisinde yetişmiş seyirciler de filmleri kültleştirebilirlerdi.
Rip-Offlar
Yukarıda belirtilenler Türk izleyicileri Türk kült filmlerini belirleyebilmek için yurt dışını takip etmeye zorlar.
Türk Sinemasının Dünyada genel geçer olarak kabul gören kült filmlerine bakacak olursak; Dünyayı Kurtaran Adam, Kilink Serisi ve turksploitation kategorisi altında kendisine yer bulan birçok rip-offumuzu görürüz.
Rip-offlarımızın çoğu şüphesiz külttür. Burada asıl sorun bahse konu filmlerin ne kadar Türk filmi oldukları ile ilgilidir. Rip-off olmanın doğası gereği bu filmler araklama yaptıkları orijinallerinin versiyonlarıdır sadece. Dünyayı Kurtaran Adam’ı izlerken anlatılan hikaye Türk sinemasının hikayesi değil Amerikan Sinemasının kısaca Amerika’nın hikayesidir. Aynı şekilde Kilink izlerken, İtalyan bir çizgi roman yazarının hikayesinin devşirilmiş haline maruz kalır izleyici. Rip-offlarımızın çoğu kült statüsündedir fakat orijinallik anlamında ne kadar Türk oldukları tartışmalıdır.
Geçmiş Dönem Popüler Türk Sineması
Rip-offlarımızı bir kenara bırakırsak bir başka kafa karıştırıcı konu Yeşilçam’ın eski popüler filmleridir. Züğürt Ağa, Çöpçüler Kralı, Zübük, Davaro ve diğerleri. Bunlar gerçekten iyi olan eski Türk filmleridir. Neredeyse sınırsız sistem eleştirisi barındırırlar ki bu sebeple kült olarak anılmaları oldukça kolaydır.
Fakat onları kült film olarak değerlendirirken şüphe uyandıran şey tüm topluma ulaşma sevdaları ve çoğulculuk için vazgeçtikleridir. Kendilerini sıkıştırdıkları oldukça dar, teknik ve yaklaşım kalıplarıdır. Başarılı olmuşlardır. Fakat çoğu sadece Türk popüler sinemasının önemli yapı taşlarıdır bu filmler.
Kült Türk Filmleri Listesi Oluşturulurken Nelere Dikkat Edildi?
Kült film kavramı içerisinde Türk Sineması ve izleyicisi için anlatmaya cesaret ettikleri, tarzları ve üstlendikleri tüm riskler ile kült olmuş veya olmasının fena olmayacağı düşünülen filmler listeye eklendi.
Yukarıda belirtilen son iki madde; rip-off ve geçmiş dönem popüler Türk Sineması konuları dikkate alındı. Bu iki başlık içerisinde öne çıkan filmlere çok limitli şekilde yer verildi fakat liste bu iki başlığa terk edilmedi.
Kült Türk Filmleri Listesi
- Ekümenopolis: Ucu Olmayan Şehir (2011) – İmre Azem
- Kader (2006) – Zeki Demirkubuz
- Gemide (1998) – Serdar Akar
- Masumiyet (1997) – Zeki Demirkubuz
- Tabutta Rövaşata (1996) – Derviş Zaim
- Dönersen Islık Çal (1993) – Orhan Oğuz
- Mercedes Mon Amour (Sarı Mercedes) (1992) – Tunç Okan
- Arabesk (1988) – Ertem Eğilmez
- Muhsin Bey (1987) – Yavuz Turgul
- Anayurt Oteli (1987) – Ömer Kavur
- Dünyayı Kurtaran Adam (1982) – Çetin İnanç
- Yol (1982) – Şerif Gören, Yılmaz Güney
- Zübük (1980) – Kartal Tibet
- Bereketli Topraklar Üzerinde (1980) – Erden Kıral
- Otobüs (1975) – Tunç Okan
- Şeytan (1974) – Metin Erksan
- Kuyu (1968) – Metin Erksan
- Kilink İstanbul’da (1967) – Yılmaz Atadeniz
- Hudutların Kanunu (1966) – Lütfi Akad
- Susuz Yaz (1963) – Metin Erksan
İstanbul bitmişliği üzerine bir belgesel. İçerisinde yaşayan insanların, ekolojinin hiçe sayılarak rant, iktidar ve sınırsız genişleme arzusu ile İstanbul’un çöküşünün belgelendiği Ekümenopolis; izleyicilerini acımasız gerçekler ile buluşturuyor.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Bekir babasının yanında çalışıp ve yönlendirmeleri ile kendisine kapalı ve güvenli bir hayat kurabilecekken kalbinin sesini dinlemeyi tercih eder ve tüm hayatını arzuladığı kadının, Uğur’un peşinde harcamaya başlar.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Gemi mürettebatından “boksör” lalelide parasını kaptırır. Boksör demir atmış gemilerine geri dönüp olanları mürettebatın diğer üylerine anlatınca gemi mürettebatı, boksörün çalınan parasını almak için Laleli’ye giderler. Laleli’de hırsıları bulup saldıran bir de kadın kaçırıp gemiye kaldıran mürettebat tamamen kontrolden çıkmıştır.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Küçüklüğünden beri yaşamını sürdürdüğü hapishaneden çıkan Yusuf evsiz ve kimsesizdir. Bir şekilde kendisini Bekir ve Uğur çiftinin çarpık ilişkisinin ortasında bulur. Uğur hapisteki belalasının peşinden tüm ülkeyi dolaşan bir fahişe Bekir ise ona delicesine aşık pezevengidir.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Fakirlik içinde kırılan, sokaklarda yaşayan ve bitik durumdaki Mahsun tek kabiliyeti olan oto hırsızlığı ile hayatta kalmaya çalışmaktadır. Etrafındakiler ve polis artık kendisinden illallah etmiştir. Yatacak yeri dahi zor bulan Mahsun ilgisini çeken bir kadına bağlanıp, sorumluluğunu üstlenme hatasına düşecektir.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Bardaki işini tamamlayıp eve doğru yola koyulan cüce bir kadının attığı çığlıklar ile zor durumda olduğunu anlar. Cüce kendi yöntemleri ile kadını darp edenlerin elinden kurtarıp kendi evine götürür. Cüce kısa zamanda bir kadın yerine travesti kurtardığını anlayacak ve ikili arasındaki çıkar ilişkisi bu yeni duruma göre şekillenecektir.
Kabul görmemek kaderleri haline dönüşmüş iki karakterin; bir transeksüel ile bir cücenin karşılaşması, içerisinde bulundukları toplum cenderesi içerisinde sürekli olarak sıkışmaları ve bunun doğal sonuçlarının sergilendiği Orhan Oğuz filmi.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Bayram Almanya’da ki binlerce gurbetçiden sadece birisidir. Sarı Mercedes’ini alacak kadar para biriktirmesinin ardından Mercedesi ile birlikte boy gösterisi yapmak için köyüne doğru yol almaya başlar. Fakat memleket toprakları ne kendisine ne de aracına sıcak bir karşılama yapacaktır.
Kazanmak için kaybetmenin bu toprakların insanı için kaçınılmaz bir son olduğunun görsel belgesi.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Şener ile Müjde çocukluktan birbirlerine aşık bir çifttir. Müjde köy ağasının kızı Şener ise bir yanaşmadır. Şener ile Müjde birbirlerine ulaşmak için bütün engelleri aşmaya kararlıdırlar. Para, kıskançlık, bedensel engeller, verilmiş sözler, şöhret bu ilişki için feda edilecekler arasında sıradanlaşacaktır.
Ertem Eğilmezin, bir yandan Türk Sinemasını eleştirip kodlarını açık ederken bir yandan da; toplum, sanat camiası, kadın erkek ilişkileri üzerine çok fazla şey söylediği harika müzikler ile donatılmış, bir çok referans ve gönderme sahne barındıran klasikleşmiş müzikali.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Muhsin Bey kendi halinde çiçekleri ve Türk musikisi içerisinde hayatına devam ederken şöhret olmak için bir çok şeyi feda etmeye hazır Ali Nazik ile karşılaşır. Muhsin Bey başlarda Ali Nazik’in ısrarlarını reddetse de sonunda ondan bir şöhret yaratabileceğini düşünerek. Muhsin Bey arabesk müzik ve müzik sektörünün tüm pisliği ile sınanacaktır.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Anayurt Oteli klasik bir Anadolu kasabası otelidir. Otel müdürü Zebercet tüm haayatını otelde geçirmektedir. Bir gün bir daha hiç göremeyeceği bir kadın misafiri ağırlar. Bu misaferine tutulmuş olan Zebercet bir daha hiç uğramayacak olan misafiri için sürekli hazır haldedir. Bu bekleyiş Zebercet’in histerik olarak kendi sonunu hazırlamasına kadar gidecektir.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Gezegenimizi kurtarmak için uzay araçları ile dünyaya inen Murat ve Ali, canavarlar ve yaratıklarla hepimizin geleceği için amansız bir mücadeleye girişecektir.
Arkasındaki fikir, cüretkarlığı, cesareti, denemeleri, ardı gelmeyen mesaj kaygısı, Star Wars'tan tüydürme kesitleri, efektleri, oyunculuğu, kostümleri... Kısacası görünen ve duyulan her şeyi ile başlı başına bir kült.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Seyit Ali ve diğer 4 mahkum yarı açık İmralı Cezaevin’den bayram iznine çıkarlar. Mahkumlardan her birinin bu izinde yaşaması gereken kendine ait hikayesi vardır. Mahkumlardan Seyit Ali, kendisini aldatan karısını tüm kötü koşullara rağmen ailesinden teslim alıp, töre gereği öldürmelidir.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
İbrahim Zübükzade katiplikten ihraç edilince Destek Partisine girecektir. Destek Partisi içerisinde kısa zamanda kaypaklığı ve sınır tanımayan ahlaksızlıkları belediye başkanlığına kadar yükselecek Zübükzade, tüm kasaba halkını buna pişman edecektir.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Köylerinden para kazanmak için ayrılıp Çukurova’ya gelen üç memleketli, bu amaç uğruna birbirleri ile olan ilişkilerini, bağlılıklarını ve hayatlarını riske atacaklardır.
12 Eylül 1980 darbesinin hemen ardından gösterimi yasaklanan Bereketli Topraklar Üzerinde'nin Antalya Film Festivali'nde ödül almasının dönemin kültür bakanlığınca engellendiği iddia edilir. Film halen değişmeyen sınıf çatışmasını ve ülkenin doğusundaki fakirliği anlatmaktadır.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Stockholm’e kaçak olarak göç etmiş bir otobüs dolusu kırsal insanının, kısa zaman içerisinde bulundukları şehir meydanında meddeniyetin en çirkin yüzü ile tanışmayı deneyimlemeleri hakkında Tunç Okan filmi.
"Otobüs"ten dışarı adım atışın, uzay mekiğinden aya adım atışa dönüştüğü, Türk sinema tarihinin ender zirvelerinden biri.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Gül, varlıklı anne ve babasının ayrılık ve tartışmaları içerisinde psikolojik sıkıntılar ile boğuşan 12 yaşında bir kız çocuğudur. Kendisi ile ilgilenen İmam ile Doktor incelemeleri ve deneyimleri ile Gül’ün içine şeytan girdiğini fark ederler. İklinin tüm çabaları zarar görmeden küçük kızı şeytanın elinden kurtarmak olacaktır.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Takıntılı bir adam Osman tarafından yabanda kaçılırılıp kendisi sevmeye mecbur edilen Fatma’nın hayatta kalma mücadelesi üzerine.
Bağlılığın halat, sadakatin tüfek, evin yaban olduğu yerde; Metin Erksan'ın bir kadın, bir erkek ve bir kuyu ile harikalar yarattığı eseri.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Dünyayı ele geçirmeye çalışan bir çete Kilink’in hapsedildiği tabutu ele geçirir ve Kilink’i verdikleri bir ilaç ile diriltirler. Kilink Profesör Hulusi’nin keşfettiği formülü çalmak için evin hizmetçisinin kılığına girip Profesörü öldürür. Kilink’in karşısına ak sakallı bir dede tarafından özel güçler ile donatılacak Profesör Hulusi’nin oğlu “Uçan Adam” olarak çıkacaktır.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Fakirlik içerisinde kıvranan dönemin Anadolu’sunda sınırda hayatını kaçakçılık ile idame ettiren Hıdır, arkadaşlarından ayrılarak yasal yollar çalışarak hayatta kalmaya çalışacaktır.
Türkiye topraklarının doğusunda halen yaşanan "hudut" sorunun insani boyutları ile birlikte anlatan siyasi yasaklı Yılmaz Güney'in siyasi yasaklı filmi.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
Osman ve Hasan kardeşler susuz geçen bir yazın ortasında kavurlan köylerinin tüm suyunun başını tutmaktadırlar. Osman suyu köylü ile paylaşmak istemesine rağmen ağabeyi Hasan kendilerine fazla gelen suyu köylüden esirgemektedir. Osman ağabeyinin hırsı ile hapise düşecek ve eşini gözü dönmüş ağabeyine emanet etmek zorunda kalacaktır.
Fragman, Afiş ve Bilgiler
