Pre-Code Korku Filmleri Listesi
Korku filmi türü için en önemli referans dönemlerinden biri olan Hollywood’un ilk altın çağı olarak nitelendirilebilecek Pre-Code döneminde, askıdaki sansür yasaları arasında çekilmiş her biri klasik olan Pre-Code Korku Filmleri.
Bahadır Mahmutİlişkili Yazılar
Sayfa İçeriği
Pre-Code Korku Filmi
Hollywood Pre-Code dönemi, sonraları Hays yasası olarak anılan ve sinema sektöründe sıkı kontrolün başlangıcı olarak kabul edilebilecek yasanın ilk gündeme gelişi ile gördüğü son revizyonlar sonrasında gerçekten kullanılmaya başlandığı iki referans noktasının arasına sıkışmış kısa bir dönemdir. Sinema sektörüne doğrudan içerik olarak müdahale eden bu yasa, katoliklerin baskıları sonucunda ilk olarak 1930’da Motion Picture Production Code ismi altında taslak olarak gündeme gelir. Yasa ile getirilmesi amaçlanan sınırlandırmalar oldukça çeşitlidir.
- Tutkulu öpüşme ve sevişme sahneleri
- Kadınla erkeğin aynı yatakta gösterilmesi
- Kötü karakter üzerine yapılacak olumlamalar, anti kahraman yaratılması veya kötü karakteri sempati oluşturacak içeriğe yer verilmesi
- Öğretici olacak şekilde öldürme, dolandırma yöntemlerinin gösterilmesi
- Peygamberler ve dinler ile ilgili olumsuz eleştiriler veya eleştiri anlamı oluşturabilecek düşüncelerin aktarılması
- Çıplaklık, cinsel içerik
- Eşcinsellik içerik
- Kaba ve küfürlü sözler
- Uyuşturucu kullanımının gösterilmesi
- Vahşi veya gore sayılabilecek görüntülerin gösterilmemesi
yasaklamalardan bazılardır.
Pre-Code Döneminin Ortaya Çıkışı
1930 yılı ayrıca bir öneme sahipti. Sesin filmlere tam olarak adapte edilmeye başlandığı bu dönemde sinemanın anlatım kabiliyetleri oldukça genişlemişti. Bu sebeple görüntü ile sesin ilk buluştuğu andan itibaren yasaklamalar devreye alınmak istendi. Fakat buna rağmen Motion Picture Production Code uygulamaya 4 yıl boyunca geçemedi. Sebeplerin çoğu yine dönemseldi. Büyük buhran içerisinde olan ülke insanları için en büyük eğlencelerden bir tanesi sinemaydı. Cinsellik, şiddet, çarpıcılık açısından pik yapmış bir sinemayı buhran döneminde yasalar ile baskı altına almak çok akılcı değildi. Aynı zamanda yapımcıların sesli sinemaya geçişin ekipman maliyetini karşılama aşamasında seyirci kaybına tahammülleri yoktu. 1934 yılına kadar ortada taslakları olmasına rağmen yasanın tam bir uygulaması olmadı. 1934 yılında ise gittikçe sertleşen içerik, katoliklerin baskısı, yapımcıların ceplerini 4 yıllık süreçte yeterince doldurması sebebiyle olacak ki sert bir şekilde sansürlemeler ve ysakalamalar başladı. Pre-code dönemi “ses”in sinema ile buluşması ile Hollywood’un üslup olarak sınırlarının neredeyse olmadığı bir dönem olarak sinema tarihindeki yerini aldı. 1934’te yürürlüğe giren Hays Yasası 1967’ye kadar yürürlükte kaldı. 1968’de ise yerini halen yürürlükte olan Parental Guidance’a bıraktı.
Pre-Code Korku Filmleri
Pre-code döneminde çekilen yüzlerce film arasında kuşkusuz günümüze en fazal taşınanları korku filmleridir. Dönemin korku filmleri tabi ki dönemin izleyici kitlesi değerlendirilerek göz önünde bulundurulduklarında amaçlarına ulaşmışlardır. Bu filmler izleyicileri gerçekten korkutmuş, içlerine şüphe düşürmüş, gerçekle bağlantılarını koparmış ve bazen de sinema salonlarını çığıklara boğmak için gerekeni vermişlerdir. Korku filmlerine genel olarak bakıldığında zaten kendilerini edebiyat dünyasından çok daha öncesinde kanıtlamış eserler dikkat çeker. Fakat sinemanın gösterme ve 1930 yılında eklemlenen yeni kabileyeti bu eserleri belkide günümüze taşıyacak etkiyi yaratacaktır.
En İyi Pre-Code Korku Filmleri
- Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1931) – Rouben Mamoulian
- Freaks (1932) – Tod Browning
- Dracula (1931) – Tod Browning
- Frankenstein (1931) – James Whale
- The Invisible Man (1933) – James Whale
Pre-Code Korku Filmleri Listesi
Sıralama (listeleme, gösterim, IMDb puanı)- The Black Cat (1934) – Edgar G. Ulmer
- Mystery of the Wax Museum (1933) – Michael Curtiz
- The Most Dangerous Game (1932) – Ernest B. Schoedsack, Irving Pichel
- Island of Lost Souls (1932) – Erle C. Kenton
- Doctor X (1932) – Michael Curtiz
- The Invisible Man (1933) – James Whale
- Frankenstein (1931) – James Whale
- Dracula (1931) – Tod Browning
- King Kong (1933) – Merian C. Cooper, Ernest B. Schoedsack
- Dr. Jekyll and Mr. Hyde (1931) – Rouben Mamoulian
- Freaks (1932) – Tod Browning
Joan ve Peter balayı için yaptıkları yolculuklarında geçirdikleri kazanın ardından Dr. Vitus Verdegast ile birlikte Hjalmar Poelzig’in evine sığınmak zorunda kalırlar. Bu buluşma, Dr. Vitus Verdegast ile ev sahibi Hjalmar Poelzig’in arasında 15 yıl öncesinden başlayan sorunların hesaplaşması için iyi bir fırsat olacaktır.
Heykeltraş Ivan Igor yanan Wax müzesini yıllar sonra tekrardan kurmak istemektedir. Çalışmaları sırasında etrafındaki kişiler hatta morglarda yer alan bazı kadavralar dahi ortadan kaybolmaya başlar. Ivan Igor kaybolanlar için şüphenilecek ilk kişidir.
Bob Rainsford gemisinin batmasının ardından kendisini Count Zaroff’un adasında bulur. Bob Rainsford Count Zaroff evindeyken batan gemiden kurtulan başklarının da olduğunu öğrenir. Batan gemiden kurtulanlar adada bilinmeyen sebeplerle kaybolmaktadır.
Edward Parker gemisinin batmasının ardından bir adaya sığınır. Adada bir malikhanesi bulunan Dr. Moreau, adayı kendi hakimiyeti altına almış yerli halkı ve hayvanları domine etmektedir. Edward Parker kendisine misafirperver şekilde davranan Dr. Moreau’nun tutsaklarından biri olacaktır.
Gazeteci Lee Taylor dolunayda gerçekleşen cinayetleri aydınlatmak için iz sürmeye başlar. Cinayetler Lee Taylor’ı bir çok şüphelinin çalışmalarını yürüttüğü Doctor X’in malikhanesine taşıyacaktır.
Dr. Jack Griffin’in görünmezliğin formülünü keşfetmesinin ardından hızlı şekilde delirmeye başlar. Buna ne olduğunu anlamaya çalışan kalabalıkların linç kültürü de eklenince Dr. Jack Griffin için buluşu yaşamsal bir soruna döneşecektir.
The Invisible Man deliliğin eşiğindeki, yalnız kalmış bir bilim adamı, olan biteni anlamakta güçlük çeken bir kalabalık ve insanın sınırları zorlayan buluş fikri ile Pre-Code dönemi korku türü için iyi bir referans noktasıdır.
Bilim adamı Dr. Henry Frankenstein kadavra ve cesetleri tekrar yaşama döndürmeyi kendine amaç edinmiştir. Çalışmaları bazı hatalar içerse de başarıyla ile sonuçlanacak ve kendi canlı öngörüsünün ötesinde bir canavar ortaya çıkacaktır.
Rahatsız edici, karanlık, kült, klasik. Halen yaratık filmelerine referans olmaya devam eden Frankenstein, Pre-Code döneminin en iyileri arasında.
Transylvania’ya iş için giden Renfield çevre halkının uyarılarına rağmen Kont Dracula’nın malikhanesine misafir olur. İkili birlikte Carfax Abbey evinin satın alınması için İngiltere’ye giderler. Sorun ise Kont Dracula’nın antik, ölü bir vampir olmasıdır.
Bela Lugosi'nin harika oyunculuğu ile Pre-Code döneminin en önemli klasiklerinden birisi.
Film ekibi yıldızları olan Ann Darrow’u fotoğraf çekimlerinde ön plana çıkartabilmek için vahşi düzenin hüküm sürdüğü bir adaya giderler. Adada keşfettikleri dev yaratık King Kong’u sergilemek için şehre götürmeleri ise sonun başlangıcı olacaktır.
King Kong'un kalabalıklara korku salma amacındaki ana katmanı bir kenara aydıldığında; döneminde yapılmış en etkileyici aşk filmlerinden birisi ortaya çıkıyor.
Dr. Jekyll belki de her insanın yaşaması gereken bir çelişki içerisindedir. Kendi iyi yanı ve kendi kötü yanı. Dr. Jekyll daha iyi bir insan olma yolunda bu çelişkiye bir son vermek ister ve kötü yanını yaptığı çalışmalar sonunda iyi yanından ayırmayı başarır. Ortaya çıkan Mr. Hyde’dır.
Arzuları arasında sıkışmış olan Dr. Jekyll'nin çalışmalarının sonucunda ulaştığı tek çözüm yolu, çözümsüzlüğümüzü farketmemizin en açık ispatı olacaktır.
Sirk trapez sanatçısı Cleopatra yine sirkte çalışan cüce Hans’a karşı ilgili duymaktadır. Bu ilgilisi çok kabul görmese de evlilik planları tüm hızıyla sürmektedir. Evlilik yemeğinden hemen önce Cleopatra ilişkisi ve asıl duyguları ile ilgili fikirlerini diğerleri ile paylaşma hatasına düşecektir.
Çekildiği dönem düşünüldüğü önemi daha fazla anlaşılacak bir kült. Üzerlerinden ve aslında özürlerinden para kazanılan bir grup ucube olarak nitelendirilenin aslında film ile gerçeğe dönüşen hikayesi. Sinemanın ve gerçeğin görmek isteyenler en açık ve acı verici sorgulama alanlarından sadece biri.
Paylaş